Vücut hücrelerini sağlıklı tutma ve çalıştırmada birçok rolü olan D vitamini, sağlığımız için oldukça önemlidir. Çoğu insan, D vitamini başta olmak üzere pek çok vitamin eksikliği yaşarlar. Güneşten veya beslenme yoluyla alınabilen D vitamini, son zamanlarda kullanımı oldukça yaygın ve popüler olan takviyelerden de alınabilir. Ancak takviyelerin bilinçsizce uzun süreli kullanımı sonucu ihtiyaçtan fazla alınan D vitamininin vücudunuzda birikmesi ve zararlı seviyelere ulaşması rahatsızlık ve yan etkilere neden olabilir.
En önemli D vitamini kaynağını güneş ışınlarıdır. Vücut için gerekli olan D vitamininin %95’ini güneşte bulunan ışınlar, geri kalan %5’lik kısmını da yiyecekler sağlamaktadır. Güneş ışınına maruz kaldığınız takdirde ışınlar vücudunuz tarafından emilir ve D vitamini üretilir. Ancak çoğu insan yeterli D vitamini üretecek kadar güneşe maruz kalmaz. Bu sebeple D vitamini eksikliği oldukça yaygındır. Dünya çapında yaklaşık 1 milyar insanın D vitamininden yeterince yararlanmadığı tahmin edilmektedir.
30 nmol / L’nin altı D vitamini seviyesi fazla düşük kabul edilir ve D vitamini eksikliğine yol açar. D vitamini eksikliğinin yol açtıkları ile ilgili makalemize ulaşmak için ise hemen şuracıkta bulunan linke tıklamanız yeterlidir. (LİNK)
250 nmol / L ve daha yüksek D vitamini seviyeleri zararlı olarak kabul edilmektedir. Ve çok fazla D vitamininin 6 temel yan etkisi ise şunlardır;
Yüksek kan seviyesi
Kanda yeterli D vitamini düzeyine ulaşmak, bağışıklığı artırmaya ve osteoporoz ve kanser gibi hastalıklardan korunmaya yardımcı olabilir. 75 nmol / I D vitamini seviyesi tipik olarak yeterli kabul edilse de 100-200 nmol / I seviyelerinin korunması önerilmektedir. 250 nmol / I ve daha yüksek D vitamini seviyeleri ise potansiyel olarak zararlı kabul edilmektedir. Fazla D vitamini seviyesi yüksek kan düzeylerine sebebiyet verebilir.
Kanda kalsiyum yükselmesi
D vitamini, vücudunuzun tüketilen gıdalardaki kalsiyumu emmesine yardımcı olur. Ve aslında bu onun en önemli rollerinden biridir. Bununla birlikte, D vitamini alımı aşırı ise, kandaki kalsiyum rahatsız edici ve tehlikeli seviyelere ulaşabilir.
Hiperkalsemi semptomları veya kanda yüksek kalsiyum seviyesi semptomları şunlardır;
- kusma, mide bulantısı ve mide ağrısı gibi sindirim sıkıntısı
- yorgunluk, baş dönmesi ve bilinç karışıklığı
- aşırı susuzluk
- sık idrara çıkma
Kandaki normal kalsiyum aralığı 8.5-10.2 mg/dl dir. Çok fazla D vitamini almak, kalsiyumun aşırı emilmesine ve potansiyel olarak tehlikeli bazı semptomlara neden olabilir.
Mide bulantısı, kusma ve iştahsızlık
Çok fazla D vitamininin birçok yan etkisi, kandaki kalsiyum ile ilgilidir. Ve genellikle mide bulantısı, kusma ve iştahsızlık içerirler. Bu semptomlar, kalsiyum seviyesi yüksek olan herkeste görülmeyebilir. Yapılan bir çalışmada, yüksek doz D vitamini aldıktan sonra aşırı kalsiyum seviyelerine ulaşan 10 kişi gözlemlenmiştir. Ve gözlemlenen bu 10 kişinin dördü mide bulantısı ve kusma yaşarken, üç kişide de iştahsızlık olduğu tespit edilmiştir. Kısaca, çok fazla D vitamini, kanda yüksek kalsiyum seviyelerine sebep olmakta ve bu da bazı insanlarda mide bulantısı, kusma ve iştahsızlığa neden olmaktadır.
Mide ağrısı, kabızlık veya ishal
Mide ağrısı, kabızlık ve ishal, genellikle gıda intoleransları veya hassas bağırsak sendromu ile ilişkili yaygın sindirim şikayetleridir. D vitamini zehirlenmesinin neden olduğu yüksek kalsiyum seviyelerinin de bir işareti olabilen bu semptomlar, eksikliği düzeltmek için çok fazla D vitamini alımı sonucu da ortaya çıkabilir.
Kemik hastalıkları
D vitamini, kalsiyum emiliminde ve kemik metabolizmasında önemli bir role sahip olduğu için güçlü kemikler ve kemiklerin korunması için yeteri kadar alınması önemlidir. Ancak çok fazla D vitamini kemik sağlığı açısından zararlı olabilir. Bazı belirtileri ise şunlardır;
- kemiklerde ağrı
- ani düşmeler
- kırılmaya eğilimli kemikler
- duruş bozuklukları
- sırt veya eklem ağrısı
- boy kısalması
Böbrek hasarı veya yetmezliği
Aşırı D vitamini alımı genellikle böbreklerde hasara neden olmaktadır. Çok küçük milyonlarca filtreciklerden oluşan bir geçiş olan böbrek, kalsiyum birikimlerine karşı hassastır. Kalsiyum birikiminin böbrek dokularında sıkışması sonucunda nefrokalsinoz (böbrek taşı) oluşabilir. Bu durum şiddetli ise kalıcı böbrek hasarı ve böbrek yetmezliğine neden olabilir.
Nefrokalsinoz belirtileri şunlardır;
- mide bulantısı ve kusma
- ateş ve titreme
- mide, sırt veya erkeklerde testisler dahil kasık bölgesinde ağrı
Velhasıl
D vitamini, vücut tarafından üretilebilen ve yağ dokularında depolanan bir vitamindir. Fazla D vitamininin yan etkileri, çeşitli semptomlara neden olabilir. Yukarıda fazla D vitamininin 6 temel yan etkisinden bahsettik fakat her bireyde farklı bulgular meydana gelebilir. Bu nedenle doktor tavsiyesi ile D vitamini takviyesi almak ve sürdürmek oldukça önemlidir.
