Deri altında mavi renkte kıvrımlar şeklinde meydana gelen varis, toplar damar kapakçığındaki yetmezlik sonucu oluşan toplumsal bir sağlık sorunudur. Bununla birlikte çocukluktan yaşlılığa her dönemde meydana gelebilir. Dolayısıyla varis ile ilgili merak edilen pek çok soru vardır. Varis nedir? Varis belirtileri nelerdir? Varis nasıl tedavi edilir veya tedavi yöntemleri nelerdir? sizler için araştırıp aşağıdaki gibi yazdık.
Varis nedir?
Vücudun her bölgesinde görülebilen ancak genellikle bacaklarda meydana gelen toplardamar genişlemelerine varis denir. Bir diğer tanım ile derinin hemen altında görülen şişmiş, mavi veya mor renkli damardır. Ven veya venöz adındaki toplardamarların etkili çalışamaması sonucunda kanın bacakta birikmesi ile damarların genişlemesine neden olur. İlk meydana geldiği sıralar genellikle sadece görüntü açısından rahatsızlık verir ancak zamanla şişlik ve ağrılara neden olur. Varisli damarlarda pıhtılaşma (tromboflebit) oluşması bacaklarda ağrı, şişlik ve kızarıklık oluşturur. İleri yaş grubu hastalığı değildir, her yaş grubunda görülebilir. Kadınlarda erkeklere kıyasla daha sık görülür.
Varis neden olur?
Varis, pek çok nedenden dolayı meydana gelebilir. Örnek olarak şunları sayabiliriz;
- Yaşlılık
- Kabızlık
- Fazla kilolar
- Genetik faktörler
- Hormon tedavileri
- Dar giysiler giymek
- Doğum kontrol hapları
- Uzun süre ayakta kalmak
- Uzun süre bacak bacak üstüne atarak oturmak
Varis çeşitleri nelerdir?
Kılcal damar varisleri
Genellikle kılcal damarların çatlaması sonucu olarak oluşan kılcal damar varisleri, telenjiektazi olarak da adlandırılır. Örümcek ağına benzer bir görüntüsü vardır. Hamile ve hormon kullanan kadınlarda sıklıkla meydana gelir.
Retiküler varisler
Genellikle diz arkası ve ayak bileği çevresinde meydana gelir. Hafif kabarık ve mavi renklidir.
Büyük toplar damar varisleri
Bacaktaki safen ven adı verilen toplardamarların yetmezliği sonucu meydana gelir. Oldukça kabarık ve yeşilimsi bir görüntüye neden olur. Varis belirtilerinin tamamını gösterir.
Varis belirtileri nelerdir?
- Ağrı
- Kaşınma
- Bacaklarda şişlik
- Bacaklarda uyuşukluk
- Bacaklarda ağırlık hissi
- Bacaklarda mor veya mavi şişlikler
Varis nasıl tedavi edilir? Tedavi yöntemleri nelerdir?
Varis tedavisi için çeşitli yöntemler vardır. Genellikle hastanın ultrason sonucuna göre ve hastaya yönelik bir tedavi yöntemi belirlenir. Varisli damarın çıkarılması en geleneksel yöntem ancak iyileşmesi zaman alır. Bir diğer yöntem, damar içine köpük vererek varisi düzeltmek yani damar skleroterapisidir. Ancak bu yöntem sonrasında varisin nüksetme olasılığı yüksektir. Bir diğer tedavi yöntemi lazer tedavisidir. Bu yöntemde damar içine bir katater yerleştirilir ve lazer cihazından bir ışın gönderilerek damar yakılır. Son olarak radyofrekans yöntemi tercih edilebilir. Yine bir katater yardımı ile damar içine radyo dalgaları gönderilerek oluşan ısı ile damar yakılır. Bu işlemler sırasında lokal anestezi kullanılır. Dolayısıyla hastalar günübirlikte tedavi olup, hastaneden çıkabilirler.
Varis nasıl engellenebilir?
- Fazla kiloların verilmesi
- Çok sıkı ve dar giysiler giymemek
- Düzenli egzersiz (koşu, yürüyüş, bisiklet, yüzme)
- Uzun süre bacak bacak üstüne atarak oturmamak
- Uzun süre ayakta durarak veya oturarak çalışmamak
- Kabızlıktan korunmak ve yüksek lifli besinler tüketmek
- Uzun süre ayakta kaldıktan sonra bacakları havaya kaldırarak dinlenmek
Bazı ipuçları
- Direkt varislerin üzerine değil, bacağın diğer bölümlerine masaj yapmak faydalı olabilir.
- Uzun süre oturulması gereken meslek veya yolculuklarda sık sık kalkıp az da olsa dolaşmak oldukça faydalıdır.
- Fazla ayakta durmayı gerektiren meslek sahipleri veya varise genetik yatkınlığı olanlar varis çorabı kullanabilirler.
- Kaplıcalar sıcağın etkisi ile varis oluşumunu kolaylaştırır ve şikayetleri artırır.
