Günlerce hatta aylarca evde kalmak, sosyal hayattan uzaklaşmak bireyler ve aileler için çeşitli problemlere neden olabiliyor. Karantina dönemi ve devamında boşanma dilekçelerinde ciddi artışlar meydana gelmiştir. Aile tükenmişliği için de pek çok hanede ek sorun haline geldi denebilir. Aile tükenmişliği bu dönemde genel olarak çok zaman geçirmekten kaynaklanıyor. Okulların kapanması çocukları eve bağlarken çoğu iş yerinin evden çalışma sistemine geçmiş olması da ebeveynlerin günlerinin neredeyse tamamını evde geçirmesine neden oldu. Bu durum, başlarda olayları takip etmek ve “ne yapsak” ile geçiştirilirken ilerleyen günlerde yerini yorgunluk hissi ve aile tükenmişliğine bıraktı. Peki, aile tükenmişliği nedir? bunu biraz daha açalım…
Aile tükenmişliği
Covid19 günlerinden kaynaklanan aile tükenmişliği yaşayıp yaşamadığınızı nasıl anlarsınız? Bunun birkaç gözlemlenebilir belirtisi var. Bu belirtiler;
- fiziksel veya duygusal olarak tükenmiş hissetmek
- olağan görev veya sorumlulukları yerine getirememek ve
- kolayca sinirlenmek
olarak sıralanabilir. Özellikle ebeveynlerde görülebilen bu semptomlar, salgın öncesinde de birçok kişide zaten vardı. Ancak yer değişimi, hava değişimi ve ruh hali değişimi gibi pek çok şey ile dağılabiliyordu. Covid19 ile 7/24 birlikte olan insanlarda çeşitli sebepler ile azalan tahammül ve artan kaygı ve stres bir nevi aile tükenmişliğine dönüşüyor. Tükenmişliğin en erken belirtilerinden biri, daha az sabırlı olmaktır.
Çocuklar da aile tükenmişliği yaşayabilir
Yalnızca yetişkinler veya ebeveynler değil, çocuklar da aile tükenmişliği yaşayabiliyor. Çocuklarda tükenmişlik belirtileri ise daha çok kaygı, huzursuzluk, zayıf akademik performans, arkadaşlara veya oyunlara ilgi göstermeme olarak ortaya çıkıyor. Aynı zamanda uyku problemleri ve gelişimde gerileme gibi durumlar da yaşanabilir. Uzmanlara göre, küçük çocuklara nazaran gençlerin, daha yüksek akademik sorumluluk, daha fazla akran etkileşimi ihtiyacı ve ebeveynler ile daha sık çatışma yaşama nedeni ile tükenmişlik yaşama olasılığı daha yüksektir.
Covid19 sebebi ve stresi ile evde binbir şey yapabilen çocuklar ile uğraşırken, cezalandırma teknikleri yerine olumlu pekiştirmeler yapmayı deneyebilirsiniz. Bu, çocukları yönlendirmeye yardımcı olurken normal düzene gelene kadar baskı altında hissetmemeleri ve gelişimleri için faydalı olacaktır. Aynı zamanda uyku, yemek ve çalışma zamanları için bir rutine sahip olmak, çocukların gelişimi için oldukça önemlidir.
Aile zamanı ve benim zamanım ayrımı ile tükenmişliğini kontrol edebilir ve önleyebilirsiniz
Yetişkin bireylerin ve ebeveynlerin özellikle stres yönetim tekniklerini göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. Stres yönetimini ele almak, daha iyi bir iş ve yaşam dengesi için oldukça önemlidir. Ebeveynlerin, sorumluluk paylaşımı yapması ve kendilerine zaman ayırmaları sendrom ve stres için en etkili şeylerden biridir. Örneğin, ebeveynlerden biri çocuklara dersleri için yardımcı olurken, diğeri kitap okuyabilir. Veya bir ebeveyn çocukları ile oyun oynar veya kısa bir yürüyüşe çıkarken diğeri küvet doldurarak kendini şımartabilir ya da sevdiği bir müzik ile deşarj olabilir. Bu ve benzeri küçük molalar ile kendi dünyanızı çiçeklendirebilirsiniz. Stres veya semptom gibi şeylerin yanı sıra evdeki ruh hali ve akış için de oldukça faydalı olduğunu söyleyebilirim. Normal bir akışta birinin stres veya tükenmişlikten kaynaklı semptomlarını ayırt etmek zordur. Ancak normal bir akışta, dinlenmiş bir ruh ve keyifli ruh hali hemen dikkat çekecektir. Hatta bu yayılması ve büyümesi en kolay ve de en güzel şeylerden biridir.
Velhasıl
En önemli şey kendinize iyi bakmanız ve kendinize iyi davranmanızdır. Sonuç olarak herkes önce karşısındakini iyi görmek ister. Herkes böyle düşünse ve önce kendinden başlayarak iyileştirmeye başlasa, baş etmemiz gereken şeylerin sayısı kesinlikle azalır. Kendini tanımadan ve anlamadan, sıvamamalı kolları…
