Bebek ve anne için pek çok faydası olan ve bebeklerin dünyaya geldikten sonra tanıştığı ilk ve en kıymetli besin, anne sütüdür. Anne sütü bebeğin beslenme, enerji, vitamin ve minerallerin tümünü ilk 6 ay tek başına sağlayan en ideal besindir. Sütün içeriğindeki yararlı maddeler sayesinde bebeği hastalıklardan korurken anne için de pek çok faydası vardır. Emziren annelerde ise lohusalık depresyonu, meme kanseri ve yumurtalık kanseri daha az görülmektedir. Anne sütünün bileşimi emzirme zamanı, bebeğin yaşı ve doğum şartları gibi pek çok şeye göre değişim gösterir. Hormonal, fiziksel ve psikolojik etmenler anne sütü için önemlidir. En önemlisi annenin beslenmesidir. Annenin beslenmesi, sütün kalsiyum, fosfor ve selenyum minerallerini doğrudan etkileyebilir. Süt miktarı annenin yetersiz enerji alması, zayıflama diyeti yapması gibi nedenlerden dolayı azalabilir. Annenin yetersiz beslenmesi durumunda süt yapımı için gerekli enerji, annenin vücut yağ depolarından sağlanır. Dolayısıyla sütün, bebeğin beyin gelişimi için gerekli olan yağ bileşimi değişebilir.
Süt miktarının artması ise annenin, bebeğini emzirme sıklığı ve sıvı tüketimi ile doğru orantılıdır. Bebeğin sık emzirilmesi, meme başı uyarısına bağlı olarak vücutta üretilen süt miktarını artırmaktadır. Emziren anneler ve süt miktarını artırmak için beslenme önerilerini temel 6 madde ile sıraladık…
Emziren annelere 6 beslenme önerisi
- Anne sütünün %87’si sudan oluşmaktadır. Dolayısıyla annenin bol su tüketmesi önemlidir. Her gün az 10-12 bardak su tüketmek anne sütü miktarını artırmaktadır.
- Amber çiçeği, rezene ve keçi sedef otu çayı anne sütü miktarını artırmaya yardımcı çaylar arasındadır. Lohusa şerbeti gibi şekerli içeceklerin anne sütünü arttırmadığı belirlenmiştir.
- Yeşil mercimek, fasulye ve nohut gibi bakliyatlar ile birlikte ıspanak, brokoli gibi mevsim sebzeleri ve semizotu, roka, maydanoz ve ıspanak gibi yeşil yapraklı bitkiler anne sütü için oldukça faydalıdır. Vücudun ihtiyacı olan hayvansal ve bitkisel protein kaynakları süt üretiminde etkilidir.
- Bol miktarda vitamin barındıran mevsim meyveleri, sütün kalitesini artırmaktadır.
- Sigara ve alkol kullanımı anne sütü miktarını azaltmaktadır. Kafein ise az miktarda olduğu sürece bebeğe zarar vermemektedir. Ancak kafeine duyarlı bazı bebeklerde uykusuzluk meydana gelebilmektedir. Dolayısıyla özellikle bebeği kafeine duyarlı olan annelerin kafein tüketimini sınırlandırmaları gerekmektedir.
- Omega 3 yönünden zengin besinler tüketmek, bebeğin zihinsel gelişimine katkıda bulunmaktadır. Balık, omega 3 yönünden zengin olduğu için haftada 2 gün balık tüketimi önemlidir. Balık tüketiminde dikkat edilmesi gereken ise cıva içeriği yüksek olan derin su balıklarını tüketmekten kaçınmaktır. Hamsi, somon, levrek ve karides cıva oranları düşük olan tüketilebilir deniz mahsulleridir. Bazı bitkisel gıdalar da omega 3 içermektedir. Örnek olarak ceviz ve semizotu omega 3 yönünden zengin gıdalar arasındadır.
Beslenme alışkanlıkları ve düzeni ile birlikte başarılı emzirmenin 4 altın kuralı vardır. Bunlar annenin işini kolaylaştırmanın yanı sıra süt miktarını da olumlu etkilemektedir.
Başarılı emzirmenin 4 altın kuralı
- Emzirme esnasında meme başı doğru bir şekilde bebeğin ağzına verilmeli ve bebeğin gerçekten ve rahat emdiğinden emin olunmalıdır.
- Bebeğin her iki memeden eşit miktarda emmesi sağlanmalıdır. Aksi takdirde emzirilmeyen memedeki süt miktarı azalabilir.
- Emzirme esnasında anne ve bebeğin rahat bir pozisyonda olması gerekmektedir. Rahatsız bir pozisyonda emzirmek ve emmek strese sebep olacağından süt miktarını azaltabilir.
- Memelerin tamamen boşaldığından emin olunmalıdır. Tamamen boşalan memelerde daha fazla süt üretimi olmaktadır.
Velhasıl
Belirtmek isterim ki stres pek çok şeyde olduğu gibi süt üretiminde de olumsuz etkilere sahiptir. Bazı anneler, doğum sonrası bebekleri için yeteri kadar süte sahip olmadıkları konusunda endişe duyup strese girerler. Süt miktarını arttırdığına inandıkları besinler tüketir, olumlu sonuçlar görmeyince de daha çok streslenirler. Yapılan pek çok araştırma, hiçbir besinin tek başına süt üretimini arttırmadığı sonucuna varmıştır. Annenin psikolojik sağlığı, bebek ve süt için her şeyden daha önemlidir. Sonrasında beslenmeye özen göstermek, bebeği belli bir düzen ile sık emzirmek ve bol sıvı (özellikle su) tüketmek, annenin süt miktarı ve kalitesi için yapabileceği en doğru şeylerdir. Haricindeki şikayet ve problemler için bir doktora başvurulması gerekir. Unutmayın, mutlu bir anne mutlu bir bebek demektir…
