İnsan beyni ortalama 1,5 kg ağırlığındadır. Hacmi kişiden kişiye 1130 ile 1260 cm³ olarak değişmektedir. İnsan beyni yaklaşık 86 milyar nörona sahip, gerçekten akıl almaz bir organdır. Kısaca özetlemek gerekirse insan beyni, düşünülen, hissedilen ve yapılan her şeyin merkezidir. Ve beyin, sağ ve sol lob diye adlandırılan 2 yarımdan/ bölümden oluşmaktadır. Ve her yarımın belirli işlevleri vardır.
Beynin sağ ve sol (lobları) bölümleri
Sağ beyin ve sol beyin birbirine benzerdir ancak bilgiyi nasıl işlediklerini konusunda büyük farkları vardır. Zıt olmalarına rağmen beynin iki yarısı birbirinden bağımsız çalışmaz. Ve insan beyni, kendini sürekli olarak organize eder. Fiziksel ya da yaşamsal deneyimler yolu ile değişime uyarlanabilir. Yaratıcılığı artırmak, okumak, yazmak ve en önemlisi düşünmek, beyin gelişiminde en etkili şeylerdir.
Peki, sağ beyin ve sol beyin ne anlama geliyor? İnsanların sağ beyinli ya da sol beyinli olmaları ne demek?
İnsanların sağ ya da sol beyinli olmaları, beyinlerinin hangi tarafının baskın olduğu anlamına gelir.
- Düşüncelerinizde çoğunlukla analitik ve metodik iseniz, bu sol beyinli olduğunuz anlamına gelebilir.
- Daha yaratıcı veya sanatsal olma eğiliminde iseniz bu da sağ beyinli olduğunuz anlamına gelebilir.
Beynin iki yarım küresinin farklı şekilde çalıştığı, 1960’lı yıllarda psikobiyolog Roger W.Sperry’nin araştırması ile tespit edilmiş, ortaya çıkmıştır. Araştırmalara göre;
Sol beynin özellikleri
Sol beyin daha sözel, analitik ve düzenlidir. Okuma, yazma ve hesaplama gibi şeylerde daha iyidir. Dijital beyin olarak da adlandırılan sol beynin diğer özellikleri şunlardır;
- mantık
- sayısal işlemler
- analitik düşünme
- sebep sonuç ilişkisi
- kelimeler ile düşünme
- doğrusal düşünmedir.
Sağ beynin özellikleri
Sağ beyin daha görsel ve sezgiseldir. Daha yaratıcı ve daha az organize bir düşünce tarzına sahiptir. Analog beyin olarak da anılan sağ beynin diğer özellikleri ise şunlardır;
- hayal gücü
- bütünsel düşünme
- sezgi
- sanat
- ritim
- sözsüz ipuçları
- duygu görselleştirme
- hayal kurmaktır.
Buna göre, beynin iki tarafının farklı çalıştığını biliyoruz. Bu durumda solak yada sağlak olmak gibi beynimiz için de baskın bir yanımız olduğunu söyleyebilir miyiz? Bu sorunun cevabına ulaşmak üzere çalışmalara başlayan bir nörobilimci, teoriyi doğrulayabilir bir kanıt bulamamıştır. Bin kişinin manyetik rezonans görüntülemesi ile insan beyninin bir taraf seçmediği sonucu elde edilmiştir.
Beyindeki iki yarım küre (sağ beyin ve sol beyin), sinir lifi demetleri ile birbirine bağlanarak bir bilgi yolu oluşturuyor. İki taraf da farklı işlev görse de birlikte çalışıyor ve birbirini tamamlıyor. Mantıksal veya yaratıcı bir şey gerçekleştiriliyor olsa da, beynin her iki tarafından da girdi alınmış oluyor. Örneğin, sol beyin dil ile şekillendirir ancak sağ beyin bağlamı ve tonu anlamanıza, ayarlanmasına yardımcı olur. Sol beyin matematiksel denklemleri yönetir ancak sağ beyin de karşılaştırmalar ve kaba tahminler ile yardımcı olur.
Genel kişilik özellikleri, kişisel tercihler veya öğrenim şekli kişinin, sol beyinli ya da sağ beyinli olunduğu fikrine dönüşmez. Yine de bazı işlevlerin alanları kişiden kişiye daha belirgin olabilir.
Velhasıl
İster soyut bir resim yapıyor olun ister cebir denklemleri üzerine çalışıyor olun, o esnada beynin her iki tarafı da kullanılıyor. Kişiye göre değişiklik gösterebilen, güçlü yönler olabilir. Fark edilen güçlü yönün gelişmesi ve zihinsel ufkun genişlemesi için okumayı, yazmayı, bulmaca ve problemler çözmeyi alışkanlık haline getirebilirsiniz. Bunlar beyin gelişimi için hem eğlenceli hem de etkili yöntemlerdir.
