Hepimiz, güçlü ve sağlıklı saçlarımız olsun isteriz. Yaşlandıkça bu istek biraz daha artar. Saçın uzaması ve uzama hızı yaş, sağlık, genetik ve beslenme gibi faktörlere bağlıdır. Ve saç ayda ortalama 1,25 cm, yılda ise 15 cm uzamaktadır.
Yaş ve genetik gibi faktörler, yapacağımız herhangi bir şey ile değiştirilemese de tüketilen besinlere gösterilen özen ile saç sağlığı üzerinde etki sağlanabilir. Yetersiz beslenme kadar doğru besinler tüketmemek de saç dökülmesinin nedenleri arasındadır. Doğru besinlerle ve dengeli beslenmek, saçın uzaması ve gelişmesine yardımcı olur. Bu yazımızda hangi besinler saçlar için faydalıdır? sorusuna karşılık 15 sağlıklı besin sıraladık. İşte, saçları güçlendiren besinler…
Yumurta
Yumurta, saç sağlığı ve büyümesi için önemli bir protein ve biotin kaynağıdır. Saç kökleri, çoğunlukla proteinden oluşur. Bu nedenle yeterli protein alımı, saçın uzaması ve gücü için oldukça önemlidir. Protein eksikliği, saç dökülmesini teşvik eder. Biotin ise keratin adı verilen saç proteininin üretimi için gereklidir. Araştırmalar, daha fazla biotin tüketiminin -özellikle biotin eksikliği olan kişilerde- saç uzamasını iyileştirmeye yardımcı olduğunu göstermektedir. Yumurta aynı zamanda içeriğindeki çinko ve selenyum sebebi ile de sağlıklı saçların kaynağıdır.
Meyveler
Meyveler, saçın büyümesini destekleyen bileşik ve vitaminler ile doludur. En önemlisi ise güçlü antioksidan özelliklere sahip olan C vitaminidir. Antioksidanlar, saç köklerini, serbest radikaller adı verilen zararlı moleküllerin neden olduğu hasara karşı korumaya yardımcı olurlar. Bu moleküller, vücutta ve çevrede doğal olarak bulunurlar. C vitamini aynı zamanda vücut ve saçın kırılgan hale gelmesini ve kırılmasını önlemek ve de güçlendirmeye yardımcı olan bir protein olan kolajen üretimi için de önemlidir. Ayrıca, C vitamini demir emilimini artırmaktadır. Besinlerdeki demirin tamamı vücutta emilemez. Alınan demirin faydalı olabilmesi için C vitamini içeren besinler ile tüketilmesi önerilmektedir. Bu, kansızlığı önlerken, tedavisine de yardımcı olmaktadır. Örneğin çilek, saç büyümesini teşvik edebilecek faktörlerden biri olan kolajen üretimine ve demir emilimine yardımcı olan C vitamini açısından zengin meyvelerden biridir.
Ispanak
Ispanak folat, demir ve A ve C vitaminleri gibi besinler içeren sağlıklı bir sebzedir. Ve bu besinlerin her biri saçın büyümesini desteklemektedir. A vitamini, cilt bezlerinin sebum üretmesine yardımcı olur. Sebum ise saç derisini nemlendirerek saçı sağlıklı tutmaya yardımcı olur. Aynı zamanda ıspanak, saç büyümesi için gerekli olan bitki bazlı bir demir kaynağıdır. Demir, kırmızı kan hücrelerinin vücutta oksijen taşımasına, metabolizmanın hızlanmasına, büyüme ve onarıma yardımcı olur. Bu nedenle folat, demir, A ve C vitamini içeren ıspanak tüketimi sağlık saçlar için önemlidir. Bu besinlerin eksikliği saç dökülmesine neden olabilir. Yaklaşık 30 gram ıspanak, günlük A vitamini ihtiyacının %54’ünü karşılamaktadır.
Yağlı balık
Somon, ringa ve uskumru gibi yağlı balıklar saç uzamasını teşvik eden besinler içermektedir. Bu balıklar aynı zamanda saç büyümesi ile bağlantılı omega 3 yağ asitleri kaynaklarıdır. 120 kadın ile yapılan bir araştırmanın sonucunda, omega 3 ve omega 6 yağ asitlerinin yanı sıra antioksidanlar içeren takviyeler kullanmanın saç dökülmesini azalttığı ve saç yoğunluğunu arttırdığı bulunmuştur. Başka bir çalışmada ise balık yağı takviyesi almanın saçları incelmiş kadınlarda saç dökülmesini önemli ölçüde azalttığı ve saç büyümesini arttırdığı sonucu elde edilmiştir. Bu nedenle saçın gelişimi ve büyümesi açısından somon, ringa ve uskumru gibi yağlı balıkların tüketilmesi önemlidir.
Tatlı patates
Tatlı patatesler, iyi bir beta-karoten kaynağıdır. Vücut, bu bileşiği saç sağlığı açısından önemli olan A vitaminine dönüştürür. A vitamini ise saçı sağlıklı tutmaya yardımcı olan sebum üretimini destekler. Aynı zamanda, saçın büyüme oranını hızlandırır ve daha kalın saçların büyümesine katkıda bulunur. Orta boyutlu bir tatlı patates (yaklaşık 114 gram) , günlük A vitamini ihtiyacının dört katından fazlasını sağlayacak kadar beta-karoten içermektedir.
Avokado
Avokado besleyici ve sağlıklı yağ asitleri kaynağıdır. Aynı zamanda saç uzamasını destekleyen bir antioksidan olan E vitamini açısından oldukça zengindir. Orta boylu bir avokado (yaklaşık 200 gram) günlük E vitamini ihtiyacının %21’ini karşılamaktadır. E vitamini de C vitamini gibi serbest radikalleri nötralize ederek oksidatif stresle mücadeleye yardımcı olan bir antioksidandır. Yapılan bir çalışma ile saç dökülmesi yaşayan kişilerin sekiz ay boyunca düzenli olarak E vitamini takviyesi alması sonucunda %34,5 daha fazla saç uzaması olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca E vitamini, kafa derisi gibi cilt bölgelerini oksidatif stres ve hasardan korur. Saç derisindeki hasar görmüş cilt, düşük saç kalitesine ve daha az saç köküne sebep olmaktadır.
Kuruyemişler
Kuruyemişler lezzetli, pratik olmalarının yanı sıra saç uzamasını destekleyebilecek çeşitli besinler içerirler. Örneğin, tüketilen 28 gram badem günlük E vitamini ihtiyacının yaklaşık %37’sini karşılamaktadır. Aynı zamanda çok çeşitli B vitaminleri, çinko ve esansiyel yağ asitleri sağlarlar. Bu besinlerden herhangi birinin eksikliği saç dökülmesine sebep olabilmektedir. Kabuklu yemişler saç büyümesinin yanı sıra iltihaplanmanın azalması ve daha düşük kalp hastalığı riskine sebep olurlar.
Tohumlar
Tohumlar, nispeten az kalori ile çok miktarda besin kaynağıdır. E vitamini, çinko ve selenyum dahil olmak üzere bu besin maddelerinin çoğu saç büyümesini teşvik edici özelliklere sahiptir. Ortalama 28 gram ayçiçeği tohumu, günlük E vitamini ihtiyacının %50’sini karşılarken çok çeşitli saçlar için de B vitamini ihtiyacını karşılar. Keten tohumu ve chia tohumu gibi bazı tohumlar ise omega 3 yağ asitleri ihtiyacını karşılamaktadır. Geniş çeşitlilikte besin maddeleri elde etmek için tohum karışımı tüketilebilir.
Tatlı Biber
Saçın uzamasına yardımcı olabilen bir diğer A ve C vitamini kaynağı tatlı biberlerdir. Bir sarı biber, bir portakalın yaklaşık 5,5 katı kadar C vitamini sağlamaktadır. Yukarıda da belirttiğim gibi C vitamini, saç tellerini güçlendirmeye yardımcı olan kolajen üretimini teşvik eder. Aynı zamanda saç tellerini oksidatif strese karşı koruyabilen güçlü bir antioksidandır. Oksidatif stres, serbest radikaller vücudun antioksidan savunma sistemini baskıladığında ortaya çıkar ve saç dökülmesi ile birlikte saçın grileşmesi ile ilişkilendirilir.
İstiridye
İstiridye, çinkonun en iyi besin kaynaklarından biridir. Çinko, saçın büyüme ve onarım döngüsünü desteklemeye yardımcı olan bir mineraldir. Çinko eksikliği, besin eksikliğinden kaynaklanan yaygın ancak geri dönüşümlü bir saç dökülmesi biçimindeki telogen effluviumu teşvik edebilmektedir. Telogen effluvium, ciddi bir olay veya aşırı stres sonucunda saçın uzamasının durması ve aşırı dökülmesi anlamına gelen tıbbi bir terimdir. Çalışmalar, çinko takviyesi alımının, çinko eksikliğinden kaynaklanan saç dökülmesine iyi geldiğini göstermektedir. Bununla birlikte çok fazla çinko almak saç dökülmesine neden olabilmektedir. Bu nedenle takviye yerine istiridye gibi gıdalardan çinko almak daha faydalıdır.
Karides
Protein, B vitamini, çinko, demir ve D vitamini kaynağı olan karides, saçın büyümesini teşvik etme potansiyeline sahip pek çok besin maddesi barındıran kabuklu bir deniz ürünüdür. 100 gram karides günlük D vitamini ihtiyacının %38’ini karşılamaktadır. Aynı zamanda karides, yağ oranı düşük olmasına rağmen az miktarda omega 3 yağ asidi sağlamaktadır. Omega 3 yağ asitleri bakımından zengin olan besinler, saçın uzaması ve güçlenmesi bakımından iyileştirici özelliktedirler.
Fasulye.
Fasulye, saçın büyümesi için gerekli olan bitki bazlı bir protein ve çinko kaynağıdır. Ortalama 100 gram siyah fasulye günlük çinko ihtiyacının %7’sini karşılamaktadır. Fasulye aynı zamanda demir, biotin ve folat dahil olmak saçın güçlenmesi ve uzaması için faydalı olan pek çok besin maddesi sağlamaktadır..
Soya Fasulyesi
Soya fasulyesinde bulunan spermidin, saçın büyümesine katkı sağlayan bir bileşendir. 100 kişi ile yapılan bir araştırmada, spermidin bazlı bir besin takviyesinin, anagen faz adı verilen aktif saç büyümesine katkıda bulunduğu tespit edilmiştir. Bir saç kökü ne kadar anagen fazda kalırsa o kadar uzamaktadır.
Et
Et, saçın uzamasına yardımcı olabilecek besinler açısından oldukça zengindir. Etteki protein, saçın sağlıklı büyümesine, saç köklerinin onarılmasına ve güçlenmesine yardımcı olmaktadır. Özellikle kırmızı et, emilmesi kolay demir türü açısından saç için olduğu kadar genel sağlık için de önemlidir. Yukarıda da belirttiğimiz üzere demir, kırmızı kan hücrelerinin saç kökleri de dahil olmak üzere vücuttaki tüm hücrelere oksijen verilmesine yardımcı olur. Protein ve demir eksiklikleri saç dökülmesi ile illişkilendirilmektedir.
Velhasıl
Tükettiğiniz besinlerin, saçınızın sağlığı üzerinde çok büyük etkileri vardır. A, B, C, D ve E vitaminleri ile birlikte çinko, demir, biotin, protein ve esansiyel yağ asitlerinin eksikliği saçın büyümesinin yavaşlamasına ve saçın dökülmesine neden olabilmektedir. İyi haber ise bu besinlerin herhangi birinden kaynaklanan eksikliği düzeltmek, saç dökülmesi tedavisi ve saç büyüme hızını arttırmaya yardımcıdır. Yine de ileri düzeyde eksikliklere mahal vermemek ve genel sağlığınızı kontrol altında tutabilmek için saydığımız besinleri tüketmek ve beslenme düzeninize dikkat etmek oldukça faydalı olacaktır. Eksiklik olduğunu düşünüyorsanız doktor gözetimi altında takviye kullanımı ile sağlıklı saçlara kavuşabilirsiniz.
