Nefes darlığı ve öksürük gibi şikayetlere neden olan KOAH, bir akciğer hastalığıdır. Genellikle tütün kullanımına bağlı olarak gelişen hastalığın şiddetine göre belirlenen çeşitli evreleri vardır. İlerlemesi ile kişinin günlük yaşantısını ciddi derecede etkileyen KOAH hastalığı, erken teşhis ve tedavinin önemli olduğu hastalıklardan biridir. Tedavinin gecikmesi kişinin KOAH dolayısıyla yaşayacağı sorunların yanı sıra çeşitli organ rahatsızlıklarına neden olabilir. Bu yazımızda “KOAH belirtileri nelerdir?” ve “KOAH hastalığının tedavisi nasıldır?” soruları üzerine yaptığımız araştırmalardan edindiğimiz bilgilere yer verdik. Asıl ve başlangıç konumuz ise KOAH denen hastalığın ne olduğudur. Okumaya başlamadan evvel derin bir nefes almanızı rica ediyor ve sizi KOAH ile tanışmak üzere ilk soru başlığına davet ediyoruz.
KOAH nedir?
KOAH, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının kısaltımı olan kronik bir hastalıktır. Genel olarak alınan hava veya nefesin kolayca verilememesi şeklinde tanımlanır. Nedeni ise akciğerlerde bulunan bronş adındaki hava keseciklerinin tıkanmasıdır. Daha detaylı olarak şöyle tanımlayabiliriz; alınan nefes ile akciğerlere dolan hava bronşlar tarafından emilir ve içerisindeki oksijen kan ile dokulara ulaştırılır. Bronşların tıkanması durumunda alınan temiz hava akciğerlerden yeteri kadar emilemez ve dolayısıyla kan ile dokulara yeterli oksijen iletimi sağlanamaz. Bu duruma da KOAH adı verilir.
KOAH belirtileri nelerdir?
KOAH, kalıcı akciğer hasarı oluşana kadar herhangi bir belirtiye neden olmayabilir. Ancak belirtilerin ortaya çıkmasının ardından hastalığa neden olan tütün kullanımı gibi faktörlerin ortadan kaldırılmaması durumda belirti ve şikayetler giderek şiddetlenir. Genel KOAH belirtileri şunlardır;
- Hırıltı
- Siyanoz
- Öksürük
- Halsizlik
- Yorgunluk
- Depresyon
- Nefes darlığı
- Göğüste sıkışma
- Sık solunum yolu enfeksiyonları
- İstenmeyen kilo kaybı (ileri aşamalarda)
- Beyaz, sarı veya yeşil renkte balgam oluşumu
- Ayak bileklerinde, ayaklarda veya bacaklarda şişlik
KOAH hastalığının evreleri nelerdir?
KOAH hastalığı belirtilerin şiddetine göre 4 evreye ayrılır. Bunlar;
Hafif KOAH
Bu evre hastalığın başlangıç evresi olarak bilinir. Bu aşamada hastalık, yoğun tempolu işlerde ya da efor gerektiren fiziksel aktiviteler (merdiven çıkma, yük taşıma vs.) sırasında meydana gelen nefes darlığı belirtisi ile kendini gösterir.
Orta KOAH
Bu evrede hastalık, basit gündelik işler veya aktiviteler esnasında meydana gelen nefes darlığı ile kendini gösterir.
Ağır KOAH
Gündelik işleri yapmayı güçleştiren bu evrede hastalık, gece uykusunda bile nefes darlığına neden olur. Aynı zamanda genellikle solunum sıkıntısına bağlı olarak kişide halsizlik meydana gelir.
Çok ağır KOAH
Hastalığın bu evresinde nefes almak son derece zorlaşır. Kişinin yeterli oksijen alamaması nedeni ile bazı organlarda çeşitli rahatsızlıklar meydana gelir. İlerleyen akciğer hastalığına bağlı olarak kalp yetmezliğini de gelişebileceği bu evrede hasta, oksijen desteği olmadan hayatına devam edemeyecek duruma gelir.
KOAH nasıl tedavi edilir?
KOAH veya KOAH hastalığına bağlı olarak gelişen akciğer hasarı için iyileştirilebilir bir rahatsızlık değildir. Bu nedenle KOAH tedavisi genellikle belirti ve rahatsızlıkların şiddetini azaltmaya yöneliktir. Uygulanan tedaviler ile hastalığın neden olduğu problemlerin hafifletilmesi ve hastalığın hızlı giden seyrinin yavaşlatılması sağlanır. Her çeşit tedavi için esas önemli olan nokta ise eğer kullanılıyorsa tütün kullanımının bırakılması ve hava kirliliği bulunan ortamlarda bulunulmamasıdır. Tütün kullanımının sonlanması ile bronşlardaki tıkanıklığın şiddeti hafifler ve yaşanan nefes darlığı büyük oranda hafifler. Tütün kullanımına devam edilmesi durumunda ise ne çeşit bir tedavi yöntemi uygulanıyor olunursa olunsun nefes darlığı ve diğer şikayetlerin hafiflemesi oldukça düşük bir ihtimaldir. Dolayısıyla tekrar etmek istiyorum, KOAH hastalığı olan bir kişinin tütün kullanımına son vermesi son derece önemlidir.
Velhasıl
Genellikle tütün ve hava kirliliği gibi faktörlerin neden olduğu KOAH hastalığı, ne yazık ki geri döndürülebilir veya iyileştirilebilir bir hastalık değildir. Aslında nelere mal olabileceğini bilerek sürdürülen alışkanlıklar bugün bırakıldığında pek çok hastalıktan korunmaya neden olabilecekken ertelemeyi alışkanlık yaparak yarına bırakmak yalnızca yaşanan rahatsızlıkların şiddetini azaltmaya yardımcı olur. Dolayısıyla KOAH hastalığından korunmak için de hastalığın seyrini yavaşlatmak için de tütün kullanımı ve hava kirliliğinden uzak durmak oldukça önemlidir. Yaşadığınız süre boyunca rahatça nefes alabilmeniz dileğiyle. Sağlıcakla kalın.
