Genellikle kırmızı ve yeşil gibi renklerin karıştırılması ile kendini belli eden renk körlüğü, genellikle doğuştan gelen kalıtsal bir göz hastalığıdır. Kısaca, belirli renkleri kısmen veya tamamen görememe ya da ayırt edeme olarak tanımlanır. Bu yazımızda renk körlüğü üzerine yaptığımız araştırmalardan edindiğimiz bilgileri paylaştık. Yazımızın sonuna kendinizi test edebilmeniz için küçük bir görsel bırakmayı da unutmadık. 🙂
Renk körlüğü nedir?
Renk körlüğü, gözün retina tabakasındaki bazı pigmentlerin eksik olması veya hiç olmamasına bağlı olarak bazı renk ve gölgeleri algılama bozukluğudur. Oldukça yaygın bir göz hastalığı olan renk körlüğünün tıp dilindeki adı daltonizm’dir. Doğuştan gelen renk körlüğü genellikle X kromozomu olarak bilinen cinsiyet kromozomu ile aktarılır. Erkeklerde tek, kadınlarda iki adet X kromozomu bulur. Dolayısıyla renk körlüğünün erkeklerde görülme oranı daha fazladır. Sonradan gelişen renk körlüğü ise genellikle retina veya beynin görme merkezinde sorun olması, gözün görmeyi etkileten bölümlerinin hasar alması ya da bir takım ilaçların yan etkileri gibi nedenlerle meydana gelir.
Renk körlüğünün çeşitleri
Kısmi ve tam renk körlüğü olmak üzere 2 tip renk körlüğü vardır. Tam renk körlüğünde renkler siyah, beyaz ve grinin tonları olarak algılanır. Kısmi renk körlüğü ise kişide hangi renge duyarlı koni hücrelerinin eksik veya yok olduğuna bağlı olarak 3 tipe ayrılır. Bunlar;
- Deuteranomaly: Yeşil renge duyarlı koni hücrelerinin eksikliği veya yokluğuna bağlı olarak gelişen yeşil renk körlüğüdür. Genellikle yeşil ve kırmızıda görme eksikliği yaşanır.
- Protonopia: Kırmızı renge duyarlı hücrelerin eksikliği veya yokluğuna bağlı olarak gelişen kırmızı renk körlüğüdür. Yeşil ve kırmızının tüm tonları soluk görünür.
- Tritanopia: Mavi renge duyarlı koni hücrelerinin eksikliği veya yokluğuna bağlı olarak gelişen mavi renk körlüğüdür. Renkler, genellikle yeşil veya pembe bir tonda görünür.
Renk körlüğünün belirtileri nelerdir?
Renk körlüğünün belirtileri kısmi ya da tam renk körlüğüne göre değişiklik gösterebilir. Kısmi renk körlüğünde genellikle kırmızı ve yeşil, bazı kişilerde de mavi renkleri ayırt edilemez. Tam renk körlüğünde ise renkler siyah ve beyazın tonlarında görünür. Dolayısıyla renk körlüğünün belirtileri, kişinin görme bozukluğuna bağlı olarak değişiklik gösterir.
Renk körlüğü nasıl tedavi edilir?
Renk körlüğünün ilaç veya ameliyat gibi bir tedavisi yoktur. Ancak renk körlerine özel üretilmiş renkli kontakt lensler ve gözlükler vardır. Bunlardan birini kullanmak isteyen bir renk körü hastasına öncelikle bu kontakt lens ve gözlüklerin deneme setlerinden farklı renkler denettirilir. Doktor tarafından kişinin hangi renge sahip kontakt lens veya gözlük ile renkleri daha iyi ayırt edebildiği tespit edilir ve ona göre reçete edilir.
Velhasıl
Renkleri ayırt etmekte zorlanıyor ya da birinin beyaz dediğine siz pembe diyorsanız, bir göz doktoruna görünmek için -bence- vakit kaybetmemelisiniz. Çünkü renk körlüğünün günlük yaşama aşırı derecede olumsuz etkileri olmasa da dünya, başlı başına mavili yeşilli. Her zaman olmasa da en azından bazı zamanlar kullanmak için bir gözlük veya lensinizin olması gerekir diye düşünüyor ve bunu tavsiye ediyorum. 🙂 Sağlığınızın, dünya gibi ve dünya kadar olması dileği ile…
